Nokia có thực sự sẽ gia nhập làng Android sau khi đã bỏ lỡ cơ hội cách đây hai năm? Đây sẽ là một quyết định đúng đắn hay sai lầm của hãng điện thoại nổi tiếng trước khi chính thức thuộc về tay Microsoft? Để trả lời câu hỏi này thì sao không thử đặt trường hợp Nokia gia nhập làng Android từ hai năm trước.
Nokia, cái tên gần như đã đi vào tiềm thức của bất cứ người dùng điện thoại di động nào từ cách đây 5 đến 10 năm. Sau nhiều thăng trầm và có lúc tưởng chừng như phải chấm dứt cuộc chơi, Nokia đã và đang quay trở lại với nhiều thay đổi to lớn. Còn nhớ hơn 2 năm trước, khi Nokia đang "ngắc ngoải" với HĐH Symbian của mình, hãng đã đột ngột công bố Windows Phone sẽ là HĐH trên các smartphone tương lai và nhiều người cho rằng Nokia sẽ không thể thành công vì Windows Phone cũng đang có số phận không tốt đẹp hơn Symbian là mấy.
Symbian già cỗi
Thực tế, trong suốt một năm đầu khi các thiết bị Lumia đầu tiên được ra mắt cùng Windows Phone 7, Nokia đã không gặt hái được mấy thành công, thậm chí tình hình thua lỗ còn nghiêm trọng hơn và cái tên Nokia gần như bị biến mất khỏi các trang tin công nghệ suốt một thời gian dài.
Cuối năm 2012, tình hình của Nokia bắt đầu khởi sắc hơn một tí khi mà các thiết bị mới nhưLumia 920, Lumia 820, Lumia 720 cùng hệ điều hành Windows Phone 8 ra mắt. Bước sang năm 2013, Nokia lại tiếp tục quay trở lại vững vàng hơn với Lumia 925 vỏ kim loại, Lumia 520 giá rẻ cấu hình cao và siêu smartphone camera Lumia 1020 với camera khủng lên tới 41 MP.
Nokia đã thuộc về Microsoft
Tuy nhiên không lâu sau đó, một tin sốc khác lại tiếp tục xuất hiện, đó chính là việc vào ngày 09/2013 Microsoft tuyên bố đã mua lại toàn bộ mảng điện thoại thông minh của Nokia. Từ đây có thể chắc chắn rằng, cặp đôi Nokia - WP sẽ gắn bó không thể tách rời và lịch sử của Nokia bước sang một trang mới. Nhưng tin tức này thực sự đã khiến cho các fan của hãng di động Phần Lan bị sốc, họ không muốn nhà sản xuất yêu quý của mình phải thay tên đổi họ. Họ tự đặt ra câu hỏi nếu như Nokia không đi theo Windows Phone mà tham gia làng Android thì kết cục liệu có khá hơn?
Nokia sẽ ra sao nếu theo Android
Để trả lời câu hỏi này, mọi người phải đứng ở vị trí của Nokia vào thời điểm chuyển tiếp đó và phân tích các lựa chọn của hãng vào thời khắc quyết định này:
Thứ nhất, Nokia không thể ở lại hay làm “cách mạng” với Symbian vì nó đã quá già cỗi, hết thời do được viết ra vào thời buổi phần cứng di động còn hạn chế, không còn thích hợp nữa trong giai đoạn bùng nổ cấu hình như hiện nay.
Thứ hai, việc phát triển một HĐH hoàn toàn mới với Nokia vào lúc đó còn khó khăn hơn gấp bội. Thật ra Nokia cũng đã đi bước này, nhưng kết cục lại không được như mong muốn và hãng đã phải xếp xó 2 dự án đình đám mà họ đã đầu tư nhiều công sức và tâm huyết là hệ điều hành Maemo, Meego. Nguyên nhân thất bại của các HĐH này là tiếng tăm đang lên như cồn của Android và cái bóng quá lớn của iOS, đồng thời sự là sự thiếu thốn của các kho ứng dụng mới.
Lựa chọn thứ ba, được khá nhiều người đề xuất chính là sử dụng Android. Nokia sẽ là người xuất phát sau do các hãng đối thủ đã chuyển sang sử dụng một thời gian khá lâu (ngay cả hãng Nhật Bản nổi tiếng "bảo thủ" Sony cũng quyết định dứt tình hẳn với Symbian và chuyển qua Android trước khi Nokia rời bỏ Symbian). Nokia sẽ phải cạnh tranh khốc liệt mà không hề có ưu thế nào, tuy nhiên chậm vẫn còn hơn là không có và ngồi một chỗ chờ chết.
Android sẽ là cứu tinh tức thời
Lựa chọn cuối cùng của Nokia chính là sử dụng một HĐH có sẵn khác, có sự tham gia của nhà sản xuất tên tuổi nhưng không quá nhiều, được hỗ trợ lâu dài và đang được hậu thuẫn bởi một kẻ đầy tiềm lực và cái tên Windows Phone của Microsoft hiển nhiên trở thành lựa chọn sáng giá nhất vào thời điểm đó.
Rõ ràng rằng, Nokia không thể chọn phương án thứ nhất và đã thất bại với phương án thứ hai nên hãng sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài Android và WP. Khoan hãy bàn đến việc tại sao Nokia lại bắt tay với "Gã khổng lồ công nghệ" ở Thung lũng Silicon vì đã có nhiều bài viết phân tích vấn đề này, thử đặt trược hợp nếu như Nokia bắt đầu dùng Android như làm "linh hồn" cho Lumia, thì cho đến thời điểm hiện nay, Nokia sẽ như thế nào?
Đầu tiên, cũng như bao nhà sản xuất điện thoại lớn khác khi gia nhập đại gia đình Android, Nokia phải tùy chỉnh giao diện và tùy biến phần mềm Android để tạo dấu ấn riêng cho mình, công việc này tưởng chừng đơn giản nhưng lại cực kì khó khăn, sẽ phải mất nhiều thời gian nghiên cứu và làm nhiều cuộc "cách mạng" liên tục để có được giao diện với nhận diện thương hiệu khác biệt tương tự như HTC Sense, Samsung TouchWiz nhưng không được mắc phải sai lầm như Facebook Home.
Giao diện mới
Tiếp theo đó, Nokia phải tạo được cho mình một vài công nghệ độc quyền nào đó về phần cứng giống như việc Samsung có màn hình Super AMOLED, Sony có màn hình Triluminous, HTC có camera Ultrapixel hay LG có phím vật lý, v.v... Phần mềm cũng phải có nét độc đáo riêng như Samsung: ChatOn, Samsung Apps...; Sony: Walkman, X-Reality Display, HTC BinkFeeds, HTC Zeo hoặc tạo dấu ấn từ thiết kế.
Ngoài ra, Nokia cũng phải tìm chiến lược marketing phù hợp để chứng tỏ mình xứng đáng là một trong những kẻ dẫn đầu giữa một "rừng" hãng sản xuất thiết bị chạy Android. Hay nói đúng hơn là tạo ra sự khác biệt.
Và cuộc chiến mới
Tuy nhiên, tất cả những việc cần làm trên điều không phải là thế mạnh của Nokia và điểm yếu nhất của Nokia ở công việc thứ hai. Họ xuất thân từ một công ty lĩnh vực viễn thông, do đó không có mảng điện tử "chống lưng" và không có được bộ phận R&D (nghiên cứu và phát triển) về công nghệ đồ sộ như các đối thủ có "máu mặt" trong ngành điện tử (Samsung, Sony, LG) để có thể tận dụng công nghệ mới. Họ cũng không có các dịch vụ được nhiều người dùng sử dụng thường xuyên như Amazon hay Google hoặc chí ít là các phần mềm độc quyền. Những thứ độc đáo duy nhất họ có là dịch vụ bản đồ Nokia Maps hay Nokia Music nhưng chúng cũng dễ dàng bị thay thế bằng các sản phẩm tương tự như Google Maps hay hàng tá ứng dụng nghe nhạc một khi sử dụng Android.
Nói đúng hơn, nếu bước chân vào ngôi nhà Android, Nokia sẽ phải vật lộn để "sống còn" trong hệ sinh thái này và làm nhạt nhòa đi bản sắc riêng của mình, thậm chí chỉ còn tồn tại dưới dạng hình thức nếu cầm cự được lâu dài. Hãng sẽ gặp phải không ít khó khăn như thị trường dần trở nên bão hòa, cạnh tranh ngày một gay gắt và khẩu khị người dùng trở nên khó khăn hơn.
Android không phải là chiếc bánh hay viên kẹo ngọt
Nhưng trước mắt, do thị trường Android phát triển với tốc độ chóng mặt nên thời gian đầu, Nokia cũng sẽ vực dậy được tình hình kinh doanh lao dốc và làm các nhà đầu tư "mỉm cười mãn nguyện", nhưng HTC là một ví dụ cho thấy sự hào nhoáng mà Android mang lại cũng chỉ như một bông hoa sớm nở tối tàn và khi đã bỏ lỡ một cơ hội nào đó là kết cục của Nokia cũng sẽ tương tự như như ban đầu.
Vì thế một tương lai chỉ trông chờ vào Android sẽ không thể nào là một tương lai bền vững cho Nokia. Nhiều nhà sản xuất lớn khác cũng có phương án dự phòng nếu một ngày nào đó chiếc bánh Android trở nên quá khó nuốt như Samsung với Tizen, Sony với Vita OS, Firefox OS v.v...
Android chưa chắc là sự lựa chọn hợp lý
Mặc dù gặp phải khó nhăn và như người sắp chết đuối đang tìm kiếm một chiếc phao cứu hộ nhưng Nokia vẫn biết rõ sự thật rằng trong một hệ sinh thái / hệ điều hành sẽ có một kẻ thống trị và chiếm đa số thị trường (như hãng đã làm với Symbian trước đây) và thị trường Android hiện nay đang bị thống trị bởi Samsung. Nếu chọn Android, Nokia sẽ chỉ quanh quẩn ở hàng ngũ những kẻ thiểu số và có thể sẽ không chỉ cạnh tranh với Sony, LG, HTC mà còn bị "hạ đo ván" bởi các nhà sản xuất mới nổi của TQ.
Windows Phone “chậm mà chắc”
Việc lựa chọn Windows Phone có lẽ không mang lại lợi ích cấp tốc như Android nhưng nó vẫn là một lựa chọn tương đối an toàn và rất thích hợp cho một công ty vốn có truyền thông “bảo thủ” và đã mỏi mệt khi phải cạnh tranh với các thiết bị Android. Và thực tế là Nokia đang dần khẳng định mình khi sử dụng Windows Phone.