...
1.
Hôm qua tôi đọc lại Gió lẻ (trong “Gió lẻ và 9 câu chuyện khác”), thực ra tôi đã đọc nó một lần, nhưng đọc lại vẫn như mới, lý do mà tôi đọc lại nó là vì nó nằm ở cuối tập truyện theo thói quen đọc ngược của tôi, đọc xong thì chẳng muốn đọc “9 câu chuyện khác” nữa hoặc giả nếu có đọc thì nó cũng không hay bằng, coi như là không hay, cũng như khi bạn có một nỗi buồn đến mức thấy những nổi buồn khác là vô nghĩa.
Chuyện có kiểu thắt mở từ từ, các xen cảnh được chuyển qua chuyển lại, nhân vật trung tâm cũng đảo vai liên tục, chậm rãi và nhiều hình ảnh, nhiều tiếng động như một kịch bản phim, kiểu viết này có thấy nhiều người xài, Raymond Caver chẳng hạn, nhưng mấy chuyện của RM thì còn lâu mới bằng Gió lẻ, vì trong đó có một thứ theo suốt chiều dài câu chuyện, một thứ nửa bí ẩn nửa thân thuộc, như một ngọn gió lạnh mồ côi âm ỉ thổi qua nỗi buồn từng phận người, tê tái đến mức quyến rũ.
Trong Gió lẻ, nhân vật cô gái, gần như bị câm, hoặc được coi là câm, vì cô không thích nói tiếng người, thứ tiếng mà cô cho rằng luôn chứa đựng sự dối trá và làm đau người khác, cô chọn nói một thứ tiếng khác, thật thà và vui hơn nhiều, tôi thích khi cô nói những câu nói đó, đôi lúc tôi nghĩ mình đã có thể nói những câu như thế, những khi tôi thật thà.
Bất giác tôi nhớ Tư, Tư hầu như đã nói thứ tiếng thật thà ấy.
2.
Tôi có lần gặp Tư ở Hà Nội, thực ra phải nói là Tư thấy tôi thì đúng hơn. Lúc ấy tôi xuống máy bay và đang chờ lấy hành lý nên chẳng để ý chung quanh, Tư gặp bạn Hà Thi trong nhà vệ sinh nữ và biết rằng tôi đang ở HN. Vợ chồng tôi muốn rủ Tư đi chơi nhưng tối đó Tư phải dự buổi chiếu ra mắt phim CĐBT, chúng tôi hẹn hôm sau. Hôm sau tôi gọi điện thì Tư đang leo lên đỉnh núi Yên Tử, lúc ấy là buổi chiều và tính cả thời gian xuống núi lẫn thời gian từ Uông Bí về Hà Nội thì chắc không gặp nhau được nữa.
Mãi lâu sau đó chúng tôi mới gặp nhau. Trong bữa rượu, tôi có nhắc chuyện cũ và hỏi Tư là sao hôm ấy đi Yên Tử mà đi cả ngày trời, tại sao lại leo núi, sao không đi cáp treo cho lẹ. Tư hồn nhiên kể về hành trình cả ngàn bậc thang dẫn lên đỉnh núi Yên Tử và cả ngàn bậc thang khi xuống núi và những cảm nhận, những suy nghĩ trên đường đi.
Tư nói: Mình đến với Phật phải đi với lòng thành, phải đi hết bậc thang lên núi thì mới thể hiện và trải nghiệm được tấm lòng của mình.
3.
Tấm lòng, và tiếng nói thật trong lòng nếu như bạn nghe được, luôn có những kết nối vô hình, bạn phải có nó bạn mới nhìn thấy được của người khác.